Blühender Apfelbaum auf einer Streuobstwiese in der Lausitz © SI (2022)
Budyšyn
Sorbisches Institut e. V. / Serbski institut z.t.

Dwórnišćowa 6
02625 Budyšyn
+49 3591 4972-0
+49 3591 4972-14

Chóśebuz
Wótnožka za dolnoserbske slěźenja
Sorbisches Institut e. V. / Serbski institut z.t.
Droga Augusta Bebela 82
03046 Chóśebuz
+49 355 48576-482
+49 355 48576-494

Wótźělenje za regionalne wuwiśe a mjeńšynowy šćit
Sorbisches Institut e. V. / Serbski institut z.t.
Pśi Grodowej cerkwi 2
03046 Chóśebuz
+49 355 486448-0
Foto von  dr.  Pětš Šurman
Pětš Šurman

dr. Pětš Šurman

wědomnostny sobuźěłaśeŕ

e-mail: peter.schurmann@serbski-institut.de


Wobłuki źěłabnosći

  • Kulturne a socialne stawizny Serbow, wósebnje w Dolnej Łužycy
  • Mjeńšynowa politika NDR napśeśiwo Serbam
  • Serbske znankstwa a pomniki w Dolnej Łužycy
  • Wucbne materialije w nimskej a dolnoserbskej rěcy za bilingualnu wucbu
  • Bibliografija k serbskim stawiznam


Projekty



Vita

  • 1982–1987 Studium stawiznow na Karla Marxowej uniwersiśe w Lipsku
  • 1987–1991 Wědomnostny sobuźěłaśeŕ Instituta za serbski ludospyt w Budyšynje pśi Akademiji wědomnosćow NDR
  • wót 1990 Sobuźěło pśi Serbskej bibiografiji (stawizny)
  • wót 1992 Wědomnostny sobuźěłaśeŕ Serbskego instituta, Wótnožka za dolnoserbske slěźenja Chóśebuz
  • 1997 Promocija na Lichej uniwersiśe Barliń wó serbskem narodnem gibanju pó drugej swětowej wójnje
  • 1998-2011 Wuwucowanje serbskich stawiznow na uniwersiśe Lipsk a w Źěłanišću za serbske kubłańske wuwijanje Chóśebuz (ABC)
  • 2015– 2018 Wjednik wótrěda kulturne wědomnosći, gromaźe z I. Kelleroweju
  • wót 2017 Redaktor historiskego źěla Lětopisa 
  • Ženjony, tśi źiśi


Cłonkojstwo

  • ‎Cłonk pśedsedaŕstwa serbskego wědomnostnego towaristwa Maćica Serbska
  • Pśedsedaŕ Maśice Serbskeje
  • Domowina – župan a cłonk župnego pśedsedaŕstwa Dolna Łužyca, nosaŕ “Myta Domowiny”
  • Cłonk Dolnołužyskego towaristwa za historiju a krajowědu, sedło Chóśebuz, a redaktor togo casopisa “Niederlausitzer Studien”
  • Cłonk redakcije casopisa “Serbske drogotki”, edicija Serbskego muzeja Chóśebuz
  • Źěł‎owa kupka “Serbske pomniki w Chóśebuzu”


Publikacije (wuběrk)

Knigły

  • Der Landkreis Spree-Neiße und seine sorbische/wendische Kulturgeschichte. Der Altkreis Spremberg. In: Sorbische Kostbarkeiten/Serbske drogotki, Cottbus 2022/2023 (Edition Wendisches Museum; 10). – 217 S. (zus. mit Katja Atanasov und Alfred Roggan).
  • Sorbische Interessen und staatliche Minderheitenpolitik in der DDR. Quellenedition (1947–1961), Bautzen 2016.
  • Nadźija na swobodu. Serbja w Sowjetskim wobsadniskim pasmje 1945–1949, Budyšin 2000 .
  • Die sorbische Bewegung 1945–1948 zwischen Selbstbehauptung und Anerkennung, Bautzen 1998.

Nastawki

  • Die Mitglieder der Maśica Serbska, ihre soziale Herkunft und ihr Verhältnis zur Gesellschaft in der Oberlausitz. W: Lětopis 69(2022)1, b. 98-130 (z M. Nowakojc).
  • Bogumił Šwjela und sein politisches Vermächtnis. Zwischen Loyalität und kritischer Distanz. W: Lětopis 67(2020)1, b. 21–37.
  • Behördliche Berichte über die sorbischen Sprach- und Kulturverhältnisse in der Niederlausitz 1933–1945. W: Lětopis 67(2020)1, b. 112–142 (z E. Pjechom).
  • Wóznam póśěgow mjazy Maćicarjemi a Maśicarjami Górneje a Dolneje Łužyce. W: Rozhlad 2019/3, b. 11–16.
  • Styrizwězkowy kompendium “Stawizny Serbow” – jogo pśedhistorija a realizacija. W: Rozhlad 2019/10, b. 30–33.
  • Rudolf Lehmann und seine Forschungen über die Sorben/Wenden. Zwischen politischer Vereinnahmung und Distanz. W: Lětopis 65(2018)2, b. 35–61.

Wucbne materialije

  • Zgromadne žywjenje Serbow a Nimcow w Chóśebuzu a wokolinje, 2.źěl. Materialowa zběrka za wucbu k temje serbske stawizny. Sekundarny schójźeńk, Cottbus/Chóśebuz (ABC) 2014 (z A. Kelloweju a C. Piniekoweju).
  • Serbske cerkwine stawizny, 1. źěl. Sekwenca za wucbu k temje serbske stawizny. Sekundarny schójźeńk, Cottbus/Chóśebuz (ABC) 2010 (z A. Kelloweju a W. Měškankom).
  • Serby w Dolnej Łužycy w 20. stolěśu/Die Sorben (Wenden) in der Niederlausitz im 20. Jahrhundert. Eine Quellenauswahl, Cottbus/Chóśebuz (ABC) 2003‎.

Wustajeńcy

  • „Chmjelow – Něga & Źinsa”. Nimsko-serbska wustajeńca 2023 w Serbskem domje w Chóśebuzu k historiskemu wuwiśu togo w lěśe 1950 zagmejnowanego nimsko-serbskego měsćańskego źěla, w kooperaciji z Bergarskim towaristwom w Chmjelowje, 12 toflow, dokumenty a bildki.
  • „Maśica Serbska mjazy tradiciju a modernu”. Dwójorěcna wustajeńca 2018 w Serbskem domje w Chóśebuzu pśi góźbje 25-lětnego jubileuma nowozałoženja MS w kooperaciji ze Serbskim muzeju (z M. Mowakojc), 13 toflow, dokumenty a bildki.
  • 130 lětne procowanje k zachowanju dolnoserbskeje rěcy a kultury”. Dwójorěcna wustajeńca 2010 w kooperaciji ze Serbskim muzeju w Chóśebuzu (z M. Nowakojc), 15 toflow, dokumenty a bildki.

Bibliografija

  • ‎Stawizny Serbow a Łužicy / 5. Geschichte der Sorben und der Lausitz. In: Serbska bibliografija 2001–2005. Sorbische Bibliographie. Gesamtredaktion Franc Šěn, Bautzen/Budyšin 2008, b. 141–196.

Rezensije

  • Benedikt Dyrlich “Leben im Zwiespalt 1: Aus Tagebüchern, Briefen und Beiträgen 1964–1989”. W: Nowy Casnik 70(29.8.2019)35.
  • Jurij Brězan und die Niederlausitz. Zur Publikation von Dietrich Scholze zu Leben und Werk des Schriftstellers. W: Nowy Casnik 67(18.5.2016)20.

wjelikosć: 0.09 MB