|
|
|
|
|
NOWINKI | TERMINY | RETROSPEKTIWA | PERSONALIA | PUBLIKACIJE | IMPRESUM
|
|
   
|
|
|
|
|
Lube čitarki a lubi čitarjo,
|
Budyšin stanje so ze stejišćom wysokeje šule a to wot 1.1.2025. Potom smě Powołanska akademija oficielnje titul „Dualna wysoka šula“ wužiwać. Nadźijamy so pozitiwnych impulsow za město wosebje jako přiwabliwe stejišćo. Zarjadowanja akcije „Wjesołeje póndźele“ (Happy Mondays) za pisany, wotewrjeny a wjesoły Budyšin su dźeń po wólbach do Europskeho sejma a do komunalnych parlamentow swoje dotalne zakónčenje namakali. Serbski institut bě so z přednoškami wobdźělił – runje tak kaž w Choćebuzu na „mili demokratije“ tamnišeho witanskeho swjedźenja „Klěb a sól“. Zhromadnje ze Serbskim muzejom w Choćebuzu smy tam zajimcow po serbskich slědach po měsće nad Sprjewju wjedli. „Sportej a narodej zdar!“ rěkaše na firmowym běhu w Budyšinje. Koleginy a kolegojo nastupichu tam druhi raz jako mustwo „Serbske heje“, krótkodobnje samo z podpěru nowinskeje rěčnicy Domowiny. – Wo (nowych) slědźenjach, personalijach, terminach a někotrych zańdźenych zarjadowanjach rozprawjamy w tutym Wokolniku. Wjele wjesela při čitanju!
|
|
nowinska rěčnica | wědomostna komunikacija
|
|
|
|
|
|
Sorabistiku na Drježdźanskej TU studować
|
|
|
|
Sorabistiski studijny program zahaji so w zymskim semestrje 2024/25. Potom maja studenća a studentki na Drježdźanskej Techniskej uniwersiće składnosć, so hłubšo z wobsahami sorabistiki zaběrać.
|
|
|
|
|
|
|
|
Europeada: Sociologa přeslědźa serbsku kopańcu
|
|
|
|
Nimale ze zahwizdanjom 5. europeady startowaše nowy slědźerski projekt dr. Kristiana Náglo: „Serbska kopańca“: wujednanja kulturneje wšelakorosće w socialnych wólno–časnych swětach, w lokalnym, narodnym a europskim konteksće.
|
|
|
|
|
|
Z cyłeho swěta přińdu do Budyšina
|
35 wosobow z 9 krajow su so za Mjezynarodny lětni kurs za serbsku rěč a kulturu Serbskeho instituta wot 12. do 27. julija přizjewili.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Portal „hornjoserbsce.de“ rozšěrjeny: Pytanje bytostnje polěpšene a nimale 50 nowych „rěčnych kućikow“ zapřijate
|
|
|
|
|
Zhromadny slědźerski projekt Serbskeho instituta a uniwersity w Bochumje přepytuje wuwiće hornjoserbšćiny a pólšćiny w Němskej
|
|
|
|
|
|
|
|
Intesiwne dźěło w syći za ležownostne mjena
|
Po dźěłarničce wo digitalizaciji zběrkow ležownostnych mjenow loni w Choćebuzu je so dźěłowy kruh wutworił, kotryž so prawidłownje wirtuelnje schadźuje. Zastupjerjo skoro wšěch wažnych projektow wo ležownostnych mjenach w Němskej su wobdźěleni, přidatnje sobuskutkowacy z Luxemburgskeje, Šwicarskeje a wuchodneje Friziskeje. Dr. Kito Kśižank organizuje zhromadne dźěło. Jedyn zaměr dźěłoweho kruha je zjednoćenje při modelěrowanju, składowanju a mjezsobnym zwjazanju datow. Nastać maja zhromadne mjezynarodnje płaćiwe standardy za zwjazowanje tajkich mjenow, tak zo so analyza zmóžnja, kotraž mjezy rěčow a datowych bankow přesahuje. Serbski institut dawa při tym wažne impulsy za wobkedźbowanje regionalnych rěčow a wjacerěčnosće.
|
|
|
|
|
|
wot póndźele do srjedy: 9.00 – 16.00 hodź.
štwórtk: 9.00 – 18.00 hodź.
pjatk: zawrjene
|
|
telefon: 03591 4972-15 (čitarnja)
|
|
|
|
|
|
Wustajeńca wo serbskim Lipsku
|
We witrinowej wustajeńcy prezentuje Serbski kulturny archiw dokumenty a knihi dokoławokoło serbskeho Lipska. Jedna so wo swědki studentskeho towarstwa Sorabija a Instituta za sorabistiku na Lipšćanskej uniwersiće: na př. prědowanje składnostnje 50. róčnicy załoženja serbskeho prědarskeho towarstwa z lěta 1766, eksemplar rukopisneje nowiny z lěta 1827 a wulka chronika studentskeje Domowinskeje skupiny z NDRskeho časa.
|
|
|
|
|
|
|
Serbski gymnazij Budyšin:
|
|
Mjezynarodny lětni kurs za serbsku rěč a kulturu
|
|
zarjadowar: Serbski institut
|
|
|
|
29. awgust
|
rjad přednoškow
|
|
Smolerjec kniharnja, Budyšin, 19 hodź.:
|
|
knižne předstajenje Sorbische Filmlandschaften. Serbske filmowe krajiny (wud. Grit Lemke, Andy Räder)
|
|
|
|
13. september
|
knižna premjera
|
|
Dwórnišćo inkluzije Radwor z.t., Radwor:
|
|
Kulturelle Sicherheit in zweisprachigen Gemeinden am Beispiel der drohenden Nichteinrichtung einer fünften Klasse in Radwor/Radibor 2005
|
|
|
|
|
Nowy měsćański dom Chóśebuz, Naměsto Ericha Kästnera 1: Kulturelna diwersita w slěźaŕskej a póraźowaŕskej praksy glědajucy na formy imaterielnego kulturnego derbstwa
|
|
|
|
15. nowember
|
wučbna šćežka
|
|
wotewrjenje wučneje šćežki „Na serbskich slědach po Warnoćicach“ (dalše informacije slěduja)
|
|
|
|
28. nowember
|
rjad přednoškow
|
|
přednošk Serbskeho instituta (na kromje lětneho posedźenja wědomostneje přirady)
|
|
(tema a koordinaty sćěhuja na SI-homepage)
|
|
|
|
|
Dolnoserbski gymnazium Chóśebuz, kafeterija:
|
|
referentka: dr. Ruth Kircher, Europski centrum za nastupnosći mjeńšyn (ECMI)
|
|
(dalšne informacije skóro na homepage)
|
|
|
|
|
|
|
Dnja 19. junija jo pśi dešćojtem wjedru k drugemu razoju startował team SI „Serbske heje“ pśi 12. budyšyńskem firmowem běgu, tenraz z pódpěru medijoweje powědaŕki Domowiny (3. wótl.). Z casom nagromadu 1:48:10 su dognali na 61. městnje (wót cełkownje 154 měšanych teamow; case prědnych styrjoch běgarjow se aděruju).
|
|
|
|
|
|
|
Něhdźe 25 wopytowarjow přińdźe na knižne předstajenje „Blumen und Brandsätze. Eine deutsche Geschichte 1989–2023“ Klausa Neumanna 17. junija do Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła w Budyšinje. – Bě to druhi z lětnje štyri zjawnych přednoškow Serbskeho instituta.
|
|
|
|
|
|
|
13./14. junija wotmě so zakónčaca dźěłarnička šulerjow k nadźěłanju wučbneje šćežki „Na serbskich slědach po Warnoćicach“. Wot spočatk šulskeho lěta 2023/24 dźěłaja akterojo z wobeju stron hranicy na šćežce wo stawiznach Serbow we Warnoćicach w powójnskim času.
|
|
|
|
|
|
|
„Rěcne planowanje a rěcna politika we Walesu“ – wót sociolinguistiskeje situacije waliziskeje rěcy jo 5. junija w Budyšynje powědał dr. Hywel Lewis a jo wuzwignuł, kak wažna jo strategija, ako zapśimjejo wšykne wobłuki rěcnego planowanja.
|
|
|
Dr. Katarzyna Sucharska a dr. Paweł Swoboda z Instituta za pólsku rěc Pólskeje akademije wědomnosćow stej se zachopjeńk junija na SI w Chóśebuzu informěrowałej wó mjenjowem modulu na dolnoserbskem rěcnem portalu. » DALEJ CYTAŚ
|
|
|
„Dobro zwěrjatow a imaterielne kulturne herbstwo“ – to bě tema dźěłarnički z młodostnymi 30. meje w Choćebuzu. W srjedźišću zarjadowanja z něhdźe 20 wobdźělnikami stejachu serbske nałožki a zwěrjećne derjeměće.
|
|
|
|
|
|
|
29. meje wopyta frakcija strony SSW (Südschleswigscher Wählerveband) w ramiku swojeje informaciskeje tury pola Łužiskich Serbow tež Serbski institut. Dr. Friedrich Pollack (2. wot prawa) předstaji slědźenišćo, kotrež so mj. dr. přirunowacemu slědźenju wo mjeńšinach wěnuje. © Benjamin Springstrow
|
|
|
|
|
|
|
Na Cottbus Welcome Party „Klěb a sol“ stej Serbski muzej a Serbski institut zgromadnje wjadłej woglědarjow ku schowanym drogostkam serbskego wuměłstwa w zjawnem rumje města Chóśebuz. Wšake woblica krajiny pó brunicy jo prezentěrowała rozpokazowanje fotow pśi stojnicy Iniciatiwy za łužysku krajinu pó brunicy. » DALEJ CYTAŚ
|
|
|
|
|
|
|
Na lětnym zeńdźenju dźěłoweho zjednoćenstwa portalow k regionalnym stawiznam a krajowědźe 7./8. meje předstajištaj Marek Slodička a Wito Bejmak portale Serbskeho instituta a nowše wuwiće SORABICONa. Prezentacija budźeše dobry wothłós a wjedźeše k přeprošenju do zhromadneho dźěła w dźěłowym zjednoćenstwje „regionalne portale“. – Na lětnych dźěłowych posedźenjach so wužadanja a problemy, runje tak kaž techniske móžnosće rozrisanja předstajeja a diskutuja. Druhi dźeń je stajnje regionalnym wosebitosćam wěnowany, w tutym lěće stejachu sakske a serbske specifika w srjedźišću. Zarjadowarjej lětsa běštej ISGV a SLUB Drježdźany.
|
|
|
|
|
|
Impresije koncertoweho čitanja „Juro Mětšk“
|
70 wopytowarjow dožiwi 2. meje koncert, rozmołwu a čitanje „Euforiskich kompleksow“ w SLUB w Drježdźanach (© Simon Gude). » zarjadowanska stronka
|
|
|
|
|
|
|
|
Juro Mětškowe zawostajenstwo w Serbskim kulturnym archiwje je dozapisowane. Wobsahuje kopije jeho kompozicijow, programowe zešiwki a plakaty, wosobinske dokumenty, listowanje a wobšěrnu zběrku nowinskich wurězkow wo twórbje, wo wosobje a wo jeho hudźbnym skutkowanju we Łužicy. Dźiwajo na prawa na swojej wosobinje njejsu wosobinske dokumenty a listowanja za zjawnosć přistupne.
|
|
|
|
Dalše nowinki a rozprawy namakaće na našej homepage:
|
|
|
|
|
Kulturny sociologa dr. Kristian Náglo je wot julija nowy wědomostny sobudźěłaćer we wotrjedźe kulturne wědomosće. Wuwučowaše a slědźeše na uniwersitomaj w Gießenje a w Marburgu, na University of Lancaster (UK), na Němskej wysokej šuli za sport w Kölnje a naposledk na Katolskej wysokej šuli w Mainzu.
|
|
|
|
|
|
|
Dr. Jean-Rémi Carbonneau jo krydnuł powołanje Université de Montréal (Kanada), aby tam statkował ako asistencny profesor (professeur adjoint) za mjeńšynowe rěcy pśi wótźělenju za literaturu a rěcy swěta. Ako politologa a slěźaŕ na pólu mjeńšynow jo źěłał wót 2017 do maja 2024 w Serbskem instituśe, na kóńcu we wótźělenju za regionalne wuwiśe a šćit mjeńšynow.
|
|
|
|
|
Anca Claudia Prodan Ph. D. bu jako čłonka do redakciskeho komiteja nowozałoženeho časopisa International Journal of Documentary Heritage zwołana. Lětnje wuchadźaca publikacija wěnuje so temam dokumentariskeho herbstwa a programa UNESCO „Memory of the World“ a twori z tym nuznje trěbne wudospołnjenje we wobłuku Heritage studies. Anca Prodan zaběra so z temu z lěta 2010. Jeje disertacija bě prěnje akademiske slědźerske dźěło na tutym polu. Z lěta 2015 je korespondowaca čłonka podwuběrka za kubłanje a slědźenje.
|
|
|
|
|
|
|
Dr. Fabian Jacobs jo nowy cłonk fachoweje pśirady transferowego zwězka „Alterperimentale“. Wót Chóśebusko-Złokomorojskeje BTU koordiněrowany zwězk se spěchujo ako jadna z dwanasćo iniciatiwow „T!Raum“ wót zwězkowego ministaŕstwa za kubłanje a slěźenje. Wón co pólěpšyś žywjeńsku kwalitu staršych luźi w perifernem nimsko-pólskem regionje pódłu granice z pomocu transferowych idejow, ako deje se gromaźe z akterami ciwilneje towarišnosći wuwijaś. Za to zarědujotej se dwě praksisowej slěźenišći w Chóśebuzu a Zgórjelcu.
|
|
|
|
|
|
Research Fellows w lěće 2024
|
- Dr. Florian Wandl, uniwersita w Zürichu, Słowjanski seminar; slědźerski přebytk w juliju 2024; tema: Wariacija w pozicij serbskich refleksiwnych markerow – na hódnoćenskich testach bazowace dźěło
- PhDr. Ladislav Futtera, Institut za čěsku rěč a literaturu, fakulta přirodospyt a socialne wědomosće a pedagogika, Techniska uniwersita w Liberecu; slědźerski přebytk: 22.7. do 18.8.2024; tema: Awtonomni - heteronomni a kolonialni: Serbscy wuměłcy w Prěnjej Čěskosłowakskej republice
|
Doba za požadanja wo slědźerske stipendije na Serbskim instituće za klětu kónči so 31. oktobra. » wupisanje
|
|
|
|
|
Kulturelle Sicherheit in zweisprachigen Gemeinden
Karoline Brützel
wud.: Serbski institut
115 str. A5-brošura
ISBN: 978-3-948166-90-8
|
płaćizna: 8,00 eurow
lěto wudaća: 2024
|
|
13.9.2024, Radwor (hlej terminy)
|
|
|
|
|
|
Na blogu SI su wujšli w rěźe „Stawizny gótowaś“ dalšne artikle:
|
pód: Lausitz – Łužica – Łužyca. Aspekte der Beziehungs- und Verflechtungsgeschichte einer zentraleuropäischen Brückenlandschaft. URL: https://lausitz.hypotheses.org/
|
|
|
|
|
|
Nowe Sorabistiske dźěłowe papjery
|
|
|
|
|
|
|
|
Sorbisches Institut e. V.
|
Madlen Domaschke (Redaktion)
Bahnhofstr. 6
D-02625 Bautzen
Tel.: +49 3591 4972-0
Fax: +49 3591 4972-14
si@serbski-institut.de
|
|
Zweigstelle für niedersorbische Forschungen
August-Bebel-Straße 82
D-03046 Cottbus
Tel.: +49 355 485 764-82
Fax: +49 355 485 764-94
cottbus@serbski-institut.de
|
|
|
|
|
|
|
|
