Suche Leichte Sprache Seite vorlesen Darstellung
 Suche  Leichte Sprache  Seite vorlesen  Darstellung

Nowy, Wylem (1870–1933) & Nowy, Hajno (1871-1941)

Nowy, Wylem / Nowy, Wilhelm

* 15. 1. 1870 Borkowy / Burg (Spreewald)
† 1. 10. 1933 Choćebuz / Cottbus

Farar, kulturny prócowar.

1881–91 gymnazij w Gubinje, 1891–95 studij teologije w Halle a Berlinje; 1895–1902 domjacy wučer w Potsdamje, 1902–1904 farar w Budestecach, 1904–10 w Ketlicach, 1910–1917 w Brjazynje, 1917–33 při klóšterskej (serbskej) cyrkwi w Choćebuzu; bratr Hajna Noweho.
N. organizowaše zhromadnje z Bogumiłom Šwjelu wot 1890 delnjoserbske studentstwo. Bě prěni předsyda 1891 załoženeho studentskeho zjednoćenstwa Zwěsk serbskich pśijaśelow. Měješe wažny podźěl na přewjedźenju zjawnych młodoserbskich zarjadowanjow, kotrež so jako serbske spěwarske swjedźenje wot 1893 hač do 1906 přewjedźechu. W Berlinje nawjedowaše rozwučowanje a zwučowanje serbskich studentow w maćeršćinje.
Dopisowaše wosebje pod rubriku „Z božego kralejstwa“ do Serbskeho Casnika mjeńše rozpominanja a podawaše do Časopisa Maćicy Serbskeje nekrologi wuznamnych prócowarjow. Bě 1913–33 předsyda Maśicy Serbskeje a wot 1894 čłon Maćicy Serbskeje.

DALŠE WOZJ.: „Krystusowe śerpjenje a wumrjeśe…“, Worjejce 1897

ŽÓ./LIT.: Nekrolog – Předźenak 1935, str. 49; Mětšk, Chrestomatija, II, str. 241-248; B. Šwjela, Běźenje a wěźenje, Budyšin 1973, str. 89-91

Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow, wud. wot: Jan Šołta, Pětr Kunze a Franc Šěn, Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984

Nowy, Heinrich

* 26. 12. 1871 Borkowy / Burg (Spreewald)
† 25. 9. 1941 Borkowy / Burg (Spreewald)

Ratar, awtor dźiwadłoweje hry.

1912–19 wjesnjanosta w Borkowach; bratr Wylema Noweho.
N. wustupowaše zaměrnje za zdźerženje a pěstowanje serbskich ludowych tradicijow a nałožkow. Z toho prócowanja wurosće jeho folklorny sceniski wobrazk „Serbska pśěza“ (Budyšyn 1928). Zběraše pilnje material za wjesnu chroniku; pokazki wozjewješe w Serbskim Casniku a w Pratyji.

DALŠE WOZJ.: „Kak Borkowy we Błotach nastali su“ – Serbski Casnik 82, 16, 25. 4. 1931, přił.
ŽÓ./LIT.: Mětšk, Chrestomatija, II, str. 324-329; W. Bjero, Hajno Nowy, serbski wośceńc a kulturnik w Borkowach – Pratyja 1971, str. 91-93

Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow, wud. wot: Jan Šołta, Pětr Kunze a Franc Šěn, Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984