Konferenca „Transformacija Łužicy ̍ po wuhlu ̍ a Serbja“
Městno zarjadowanja: senatowa žurla BTU Choćebuz, hłowne twarjenje na centralnym campusu
W běhu krótkeho časa je so debata wo přichodźe Łužicy, wosebje nastupajo brunicu dospołnje změniła. Mjeztym zo steještej sebi hišće njedawno dwaj kontrowersnej nahladaj po zdaću njewujednajomnje napřećo, je so nětko dopóznaće přesadźiło, zo so doba wudobywanja brunicy swojemu kóncej bliži. Je jenož hišće prašenje, kak dołho traje hač do doskónčneho zastajenja. Zdobom přiwobroća so zjawna strukturna debata tež prašenju: „Što přińdźe po brunicy? “
Při tym pokazuja so cyle jasnje skomdźenja a sćěhi dotalneje debaty. Na jednej stronje pobrachuja přeswědčace koncepty, na tamnej stronje skutkuje pačenje, wuchadźace z dotalneje sylneje kontrowersy, na najwšelakoriše wašnje dale. Debaty so pokročuja, bjez mjezsobneho zwiska, w fragmentowanych a mjez sobu izolowanych syćach, njedowěra mjez dotal konkurowacymaj skupinomaj dale wobsteji, a zhromadne, pozitiwne předstajenje wo tym, što móhło Łužicu jako region wothladajo wot brunicy a hladajo na diferencowace socioekonomiske wuměnjenja a institucionelno-administratiwne hranicy zwjazować, je lědma spóznaću.
Dóńt serbskeje mjeńšiny je wusko z Łužicu zwjazany. Tuž měło so wočakować, zo so Serbja a jich institucije w debaće wo transformaciji wosebje angažuja. Móhło so tež za to měć, zo serbska kultura za swojich nošerjow žórło wosebiteje zwjazanosće ze swojim regionom, kotraž njeda jim domiznu wopušćić, ale jich pohnuwa w regionje wostać a so za njón angažować.
Za Serbow, kotrychž zhromadnosć, rěč a kulturu je wudobywanje brunicy w jich starodawnej domiznje přez přesydlenje a připućowanje masiwnje wobškodźiło, móža šansy za rewitalizaciju mjeńšinoweje kultury nastać. Tak twori serbska kultura repertoire, kotryž hodźi so jako zhromadna resursa za lokalne a regionalne wuwiwanske strategije wužiwać. Před pozadkom rosćaceho zajima regionalneho hospodarskeho spěchowanja za ekonomisku relewancu kreatiwneho a kulturneho hospodarstwa staji so prašenje, kajke móžnosće wobsteja za dołhodobne zwužitkowanje tutoho kulturneho repertoirea a zdobom za zesylnjenje mjeńšinoweje kultury.
Serbska kultura njeleži jenož w zajimje serbskeje mjeńšiny, ale je wažny wobstatk zhromadneje regionalneje identity. Jako jenički nošer regionalneje identity pak wona zawěsće njedosaha a tež jeje powšitkowna płaćiwosć je dwělomna. Tuž mamy so prašeć, kajki přinošk móže serbskosć za wutworjenje zhromadneje bi-kulturelneje regionalneje identity skićić.
W srjedźišću zajima konferency steja wosebje aktualne tendency w debaće wo transformaciji kaž tež koncepcionelne přemyslowanja a praktiske přistupy, kotrež zwjazuja na kreatiwne wašnje zachowanje serbskeje kultury a mobilizaciju jeje kulturneho potenciala za regionalne wuwiće.