Je wobchadna serbšćina „njerodna“ rěč?

Tema přednoška je hornjoserbska wobchadna rěč, kiž so jako rěč wšědneho dnja w katolskim regionje Hornjeje Łužicy rěči. Wona rozeznawa so hižo per se, ale tež dla sylneho wliwa němčiny rozsudnje wot hornjoserbskeje standardneje rěče. Tutón wulki rozdźěl mjez ertnym uzusom a spisownorěčnej normu wjedźe na jednym boku k sylnej njewěstosći rěčnikow wobchadneje hornjoserbšćiny (zdźěla hač k tendency ju wobeńć) a z tym k wysokej ličbje tak mjenowanych „zmylkow“ při nałožowanju hornjoserbskeje spisowneje rěče. Dla negatiwneho hódnoćenja wobchadneje rěče přez rěčnych puristow w hornjoserbšćinje, kotrež dołhi čas knježeše a zdźěla přeco hišće wobsteji, je so, na druhim boku, pola rěčnikow (přez stajne korektury a namołwjenja) zašćěpiła mysl, zo je jich serbšćina hubjena a „njerodna“ serbšćina.

W přednošku ma so z přikładami na někotre wosebitosće wobchadneje rěče pokazać, přez kotrež so wona wot spisowneje serbšćiny rozeznawa, před pozadkom, zo ma kóžda rěč wjacore rozdźělne formy rěče (warietety), kotrež eksistuja paralelnje porno sebi a maja bjezdwěla swoje woprawnjenje. W tutym zwisku budźetej so woznamjenjenje „njerodna serbšćina“ a hódnoćenje wobchadneje rěče resp. swójskeje rěče generelnje (přez třećich) diskutować, rady tež z publikumom k wuměnje nazhonjenjow k tutej temje.

tekst: Leńka Šołćic

• Format
  přednošk
• Vortragende
  Leńka Šołćic
• doba zarjadowanja
  ca. 60 mjeńšinow
• rěč
  Deutsch, Obersorbisch
• techniske wuměnjenja
  beamer, płatno
• Na koho so zarjadowanje měri?
  zajimcy, šulerki a šulerjo wot 16 lět (rjadownje), towarstwa