Budyšin - 18.03.2024

Budyšin, Praha, Rom. Splećenja a interakcije w cyrkwinskich stawiznach centralneje Europy

Cyrkwinostawizniska konferenca w Budyšinje z wulkim wothłosom

Něhdźe 75 připosłucharkow a připosłucharjow je přeprošenje na mjezynarodnu konferencu pod hesłom “Budyšin, Praha a Rom” w času wot 14. hač do 16. měrca do Budyšina sćěhowało. Běše to zhromadne zarjadowanje Karloweje uniwersity w Praze a Serbskeho instituta w Budyšinje. 16 serbskich, němskich, čěskich a awstriskich referentkow a referentow přednošowaše, mjez druhim Praski stawiznar Jan Zdichynec, kotryž bě schadźowanje sobu organizował, kaž tež wuměłstwowy stawiznar Marius Winzeler, direktor Zeleneho wjelba a Brónjernje Statnych wuměłskich zběrkow w Drježdźanach. Dźěl přewodneho programa bě wopyt Budyskeje tachantskeje pokładnje.

Wuchadźejo z katolskeje Łužicy stejachu splećenja a mjezynarodne zwiski cyrkwinskich stawiznow wot zažneho srjedźowěka hač do moderny w centralnej Europje w srjedźišću. Wosebje tematizowachu so rěče, hranicy a kultury přesahowace wuměnjenske procesy kaž tež transfer čłowjekow, objektow a wědy. Katolska Łužica bě wusko ze susodnymaj regionomaj Čěska a Šleska zwjazana a přez cyrkwinske institucije kaž klóštraj Marijina hwězda a Marijiny doł abo Budyske tachantstwo kruće do mjezynarodnych katolskich strukturow zapřijata.

Po tym, zo je Friedrich Pollack, wotrjadnik kulturne wědomosće, hosći konferency powitał, zahaji Alexander Sembdner z Lipska z přednoškom wo wěrje wšědneho dnja we Łužiskim pózdnim srjedźowěku zarjadowanje. Poćahowaše so při tym na žórła z Vatikana. Dalše temy běchu rekatolizacija Łužicy, wid z Jendźelskeje na Łužiskich katolikow abo z napjatosćemi poćežowany poćah mjez biskopom Schreiberom a katolskimi Serbami. Pjatk dopołdnja steješe klóšter Marijina hwězda w srjedźišću zarjadowanja. Sotra Tadeja Zelnakec z klóštra Marijina hwězda skićeše dohlad do swěta cisterciensow w zažnym nowowěku a Marius Winzeler z Drježdźan rozprawješe wo materielnych swědkach (potajkim skulpturach, wobrazach, twarskich objektach atd.) w klóštrach barokoweje doby. Dalše přednoški wěnowachu so Jezuitam a jich wliwej na Łužicu kaž tež Praskemu Serbskemu seminarej jako centralnemu městnu wuměny mjez Čěskej a Hornjej Łužicu. Birgit Mizscherlich z Budyšina přednošowaše wo žiwjenju Franca Přihonskeho, kotryž bě w Praze a Budyšinje skutkował, Annett Brězanec prezentowaše dźeniki serbskeho studentskeho zhromadźenstwa “Serbowka”. Dalšej přednoškaj złožištej kedźbnosć hišće raz na města Rom. Tamara Scheer z Wiena přepytowaše serbske stawizny němskeje narodneje cyrkwje Santa Maria dell´Anima w Romje a Lubina Malinkowa z Budyšin předstaji rukopisny dźenik młynskeho mištra Jurja Wawrika, kiž běše w lěće 1842 z Kukowa do Roma putnikował.

Konferenca bu wot Němsko-Čěskeho fondsa přichoda spěchowana.