Choćebuz - 08.07.2022

Nowy slědźerski wotrjad za regionalne wuwiće a škit mjeńšin w Serbskim instituće zahaji swoje dźěło

Tuchwilu wotměwaja so prěnje dźěłowe posedźenja teama noweho wotrjada za regionalne wuwiće a škit mjeńšin při Serbskim instituće. Dnja 1. julija 2022 bě oficialny start za nowy interdisciplinarny wotrjad.

Nowy wotrjad za regionalne wuwiće a škit mjeńšin budźe so hłownje dwěmaj dźěłowymaj wobłukomaj wěnować: rewitalizaciji delnjo- a hornjoserbšćiny a walorizaciji serbskeje kultury we Łužicy. Wědomostnicy budu wusko ze zajimowymi skupinami hromadźe dźěłać, kotrež so w regionalnym wuwiću wo serbske naležnosće staraja. Team budźe w serbskim sydlenskim rumje wobdźělenske procesy za wobydlerjow sobu organizować, je ze slědźenjom přewodźeć a podpěrać kaž tež jednanske doporučenja za akterow w ciwilnej towaršnosći a politice wudźěłować.

“Přez swoje sylne nałožowanske wusměrjenje leži metodiske ćežišćo wotrjada w monitoringu a ewaluaciji předewzaćow k skrućenju serbskeje kultury a rěče. Na tajke wašnje spěchuja so trěbne přiměrjenja a dalewuwića wotpowědnych naprawow. Chcemy swoju kompetencu nastupajo na ewidency bazowace poradźowanje politiki k dispoziciji stajić a ju dale wutwarjeć”, tak direktor instituta dr. Hauke Bartels.

Dalše dźěłowe ćežišćo noweho wotrjada je systematiske a wobšěrne, mjezynarodnje přirunowace mjeńšinowe slědźenje, wosebje we wobłukach rěčneho planowanja, rěčneje rewitalizacije kaž tež naslědneho wuwića nakrajnych mjeńšinowych kónčinow. Serbski institut chce wot nazhonjenjow druhich mjeńšin wuknyć, ale tež ze swójskim slědźenjom sylnišo k mjezynarodnemu mjeńšinowemu slědźenju přinošować. Wotrjad nawjaza tohodla kontakty k statnym a ciwilnotowaršnostnym akteram, kotřiž su na rewitalizowanju wohroženych mjeńšinowych rěčow we wukraju wobdźěleni. Tak chce team inwentar najwuspěšnišich naprawow zestajić.

Hižo nazymu zetkaja so specialisća za rěčne planowanje a rěčny management wšelakich regionalnych rěčow w Francoskej (bretonšćiny, okcitanšćiny a baskišćiny) na třidnjowskej konferency w Choćebuzu. Zarjadowanje nawjaza na přiwzaće Serbskeho instituta do europskeje Syće k spěchowanju rěčneje mnohotnosće (přir. medijowu informaciju wot 31.5.2022).

Prašenja k serbskim potrjebam a ekspertizam za strukturnu změnu we Łužicy, kotrež wotrjad za regionalne wuwiće a škit mjeńšin wobdźěła, su zwjazane z prawniskimi, planowanskimi, ekonomiskimi, pedagogiskimi a dalšimi aspektami. Zo bychu so wšitke wobkedźbować móhli, chce wotrjad kooperacije Serbskeho instituta z wysokimi šulemi a zwonkauniwersitnymi slědźenišćemi w regionje intensiwować, na přikład z BTU Choćebuz-Zły Komorow jako jeničkej uniwersitu w serbskim sydlenskim rumje. Z dalšimi narodnymi a mjezynarodnymi partnerami maja so kontakty nawjazać resp. dale wudźeržować.

Nowy wotrjad za regionalne wuwiće a škit mjeńšin Serbskeho instituta ze sydłom w Choćebuzu nawjeduje dr. Lutz Laschewski. Jemu poboku steji angažowany interdisciplinarny team z tuchwilu pjeć wědomostnikami a dalšimi projektnymi sobudźěłaćerjemi. Wotrjad koncentruje so rumnostnje najprjedy na Delnju Łužicu a rewitalizaciju delnjoserbskeje rěče.

Załoženje wotrjada je jedyn ze šěsć hižo postajenych serbskich projektow w Braniborskej ze spěchowanskeho programa Zwjazka “Serbska rěč a kultura w strukturnej změnje” (přir. medijowu informaciju MWFK/SI wot 16.7.2021). Spěchowanske srědki rjaduje Załožba za serbski lud. Nowy wotrjad ma so hač do lěta 2032 z něhdźe 6,2 milionami eurow spěchować.

Přidatna informacija:

Dowolnosć Zwjazka k dočasnemu zahajenju strukturnych projektow dóšła, medijowa informacija Załožby za serbski lud, 30.6.2022