Budyšin - 23.01.2023

Prěnja wersija serbskeju předčitanskeju funkcijow a rěčna krajina Slepo

Serbski institut předstaji wuslědki dweju slědźenskeju projektow, kotrejž Swobodny kraj Sakska spěchuje

Dźensa (23. januara) předstajištaj dr. Astrid Schmiedelowa a Jan Měškank, rěčespytnikaj při Serbskim instituće, w Budyšinje aktualny staw wuwića serbskeju předčitanskeju funkcijow. Wotnětka stej hornjoserbski hłós “Matej” a delnjoserbski “Juro” zjawnje přistupnej. Tuta prěnja wersija je wažny mjezywuslědk slědźerskich prócowanjow Serbskeho instituta, kotrež Swobodny kraj Sakska z dotal 700.000 eurow spěchuje.

Prof. Lechosław Jocz, dr. Astrid Schmiedelowa a Jan Měškank, wědomostni sobudźěłaćerjo Serbskeho instituta, wuwiwaja wot 2018 předčitansku funkciju za delnjo- a hornjoserbsku spisownu rěč. Projekt so spěchuje jako naprawa k spěchowanju inkluzije z dawkowych srědkow na zakładźe hospodarskeho plana, wobzamknjeneho wot Sakskeho krajneho sejma. Wupruwowanje “Mateja” a “Jura” kaž tež dalše slědźerske dźěła so znajmjeńša hišće hač do kónca lěta dale wjedu.

Institutny direktor prof. dr. Hauke Bartels: “Sakske spěchowanje inkluzije je tež Serbskemu institutej bytostne kroki k docpěću bjezbarjernosće zmóžniło, na přikład w institutnym twarjenju a na našej domjacej stronce. Wusahowacy wuznam pak ma wuwiće software za awtomatiske předčitanje serbskich tekstow. K tomu běchu najprjedy slědźenja k fonetice a ortoepiji, to rěka k wurjekowanskej normje, trěbne. Bjez wulkomyslneho spěchowanja njeby tajki projekt móžny był.”

Předčitanska funkcija budźe bjezbarjerny přistup k serbšćinje bytostnje polěpšować. Wužiwać hodźi so za předčitanje hornjo- a delnjoserbskich webstronow, ale tež za připowědźenja na dwórnišćach abo w busach za připowědźenje zastanišćow. Lětsa chcedźa rěčespytnicy znajmjeńša hišće jednu dalšu wersiju Jura a Mateja wozjewić. Z poskitkom darmotneje a jednorje nałožujomneje słužby (nimo wědomostnych wozjewjenjow) ma so projekt wotzamknyć.

Nětko přeprošuje Serbski institut wužiwarjow, zo bychu Jura a Mateja wupruwowali. Waše nazhonjenja a pokiwy sposrědkujće na e-mejlowu adresu feedback-juro-matej@serbski-institut.de.

Předčitanska funkcija je (hišće we wuwićowej wokolinje) docpějomna pod: https://tts-juro-matej.serbski-institut.de/.

Nimo mjezystawa k wuwiću serbskeje předčitanskeje funkcije prezentowaše Serbski institut 23. januara 2023 modul “Rěčna krajina Slepo” w serbowědnym portalu SORABICON. Tež tutón projekt bě jenož z podpěru Swobodneho kraja Sakska we wysokosći něhdźe 260.000 eurow wot meje 2019 hač do kónca 2022 móžny.

Minister za wědomosć Sebastian Gemkow podšmórny: “Wjeselu so, zo so serbskej zjawnosći znowa slědźerskej projektaj předstajitaj, kotrejž Sakske statne ministerstwo za wědomosć, kulturu a turizm spěchuje. Je nam jara wažne, postupy při digitalnym zastaranju serbskeje rěče docpěć. Wobšěrne spěchowanje wot nimale 1 miliona eurow smy za to k dispoziciji stajili. Z tym so serbska předčitanska funkcija, jako tak wažny projekt za inkluziju, kaž tež portal wědy k serbskej rěčnej krajinje Slepo zwoprawdźitej.”