Slědźerske ćežišćo “Institucionalizacija serbskeje kultury w času moderny”

Nowočasne stawizny Serbow su stawizny wobšěrneje institucionalizacije kulturneje diferency. Wosebje w běhu (krótkeho) 20. lětstotka, a z tym – runje abo paradoksnje – w času hłuboko sahacych politiskich a towaršnostnych přeměnow, docpě institucionelne a organizatoriske wuwiće a překisanje serbskeje eksistency swój wjeršk. Wusko z tutym wuwićom zwjazane běše funkcionalne wudiferencowanje serbskeje towaršnosće do wšelakich socialnych polow ze swójskimi institucionelnymi strukturami – předewšěm we wobłuku politiskeho sobu- a samopostajowanja, rěčneje politiki a hajenja rěče, hospodarstwa, nabožiny, wuměłskeje artikulacije, prezentacije w masowych medijach kaž tež w konteksće kubłanja a wědomosće. Z tym zwjazana bě skónčnje přiběraca profesionalizacija serbskeje kulturneje praksy, kotraž zwurazni so wosebje w specializaciji kulturelnych kompetencow, monetarizaciji kulturnych wukonow kaž tež w jich komercializaciji.

W centrumje slědźerskeho ćežišća steji prašenje za poměrom mjez institucionalizaciju a kulturnymi kaž tež socialnymi změnami w nowočasnych stawiznach Serbow. Institucije wobhladuja so při tym w normatiwnej kaž organizaciskej dimensiji jako bytostne wuměnjenje ambiwalentneho zaručenja wěstoty serbskeje kultury w modernje. Staja so tuž na jednej prašenje, w kotrej formje přinošuja institucionelne aranžementy k skrućenju kulturneje suwerenity a reziliency pola Serbow. Na druhej stronje so přepytuje, hdźe su institucionelne mechanizmy (zaměrnje abo nimowólnje) na destabilizowace a delegitimizowace wašnje na serbskosć skutkowali a jeje wulnerabelnosć zwyšili.