Wědomostny dorost so w Budyšinje wuměnjał
K štwórtemu razej bě Serbski institut slědźerkow a slědźerjow, kotřiž so w najšěršim zmysle ze serbskimaj rěčomaj, ze serbskej kulturu abo stawiznami zaběraja, na zhromadnu wuměnu do Budyšina přeprosył. Wokoło 30 zajimcow je minjeny pjatk a sobotu (30.6./1.7.) na 12 přednoškow ze šěrokeho wobłuka sorabistiki słuchało. Rěčespyt bě runje tak zastupjeny kaž kulturne wědomosće a stawizny. Serbski institut je přeprošenje šěroko rozšěrił a je dobry wothłós wot uniwersitow a institucijow ze wšeje Němskeje, a tež z Čěskeje, dóstał.
Wobdźěliła je so skupina serbšćinarjow z Techniskeje uniwersity Drježdźany pod nawodom Lubina Hajduk-Veljkovićoweje. Dale su mjez druhim dr. Ladislav Futtera z Techniskeje uniwersity w Liberecu, wučer Serbochorwatšćiny Mihailo Jelic z Poruhrskeje uniwersity w Bochumje, absolwentka socialneho dźěła Karoline Brützel z fachoweje wysokeje šule w Dortmundźe a doktorandka Karoline Schneider z Bauhaus Uniwersity we Weimarje, do Łužicy dojěli.
Wědomostnica Serbskeho instituta dr. Lubina Malinkowa bě přitomnych witała a so zdobom pola swojeje koleginy dr. Theresy Jacobsoweje podźakowała, kotraž je zarjadowanje w lěće 2017 iniciěrowała.
Rjad přednoškow zahajiła bě doktorandka Waršawskeje uniwersity Sara Mičkec, z temu “Rěčne praktiki a politiki w serbsko-němskich swójbach w Hornjej Łužicy”. Na zakładźe biografiskich interviewow z jědnaće swójbami přepytuje wona, kak a na kotre rěče so čłonojo tutych swójbow dojednaja. Z wulkim zajimom sćěhowachu přitomni tohorunja wědomostnicomaj Marleen Schindler a Kerstin Roth z Techniskeje Uniwersity w Drježdźanach. Wobaj přepytujetaj serbske spěwy Bratrowskeje jednoty a kak so tute na tworjenje identity wuskutkuja. Jimaj přizamkny so Andreas Pankau, wědomostny sobudźěłaćer Swobodneje uniwersity w Berlinje. Pankau wěnowaše so syntaksy rěčaneje delnjoserbšćiny, analyzowaše pochad wěstych rěčnych formow a přirunowaše je dźělnje z druhimi rěčemi. Při swojich slědźenjach złožuje so na delnjoserbski rěčny korpus, kiž je Serbski institut nadźěłał, a pokaza na trěbnosć podobny korpus za hornjoserbšćinu zestajić.
Eric Iwanski, kotryž dźěła při Instituće za sakske stawizny a ludowědu w Drježdźanach (ISGV) přepytowaše w swojim masterskim dźěle přemjenowanja sydlišćow w Sakskej za čas nacionalsocializma. Změna “Wendischcarsdorf” na “Karsdorf” abo “Horka” na “Wehrkirch” su někotre z mnohich přikładow, kotrež wón naspomni. Wo Serbach za čas NDR slědźi tuchwilnje doktorandka Lipšćanskeje uniwersity Aleksandra Mandić. Při tym přepytuje wona hłownje literarne wuwića tutoho časa. Z wulkim zajimom sćěhowachu wobdźělnicy wjedźenju dr. Annett Brězanec po Serbskim kulturnym archiwje. Maćicarka dr. Ines Kellerowa předstaji přitomnym dźěło Maćicy Serbskeje a wabješe so za wupisane myta powabić.
Rjad sobotnišich přednoškow zahaji wědomostna sobudźěłaćerka Serbskeho instituta Aleksandra Kuringec, kotraž zaběra so z feministiskimi hibanjemi etniskich mjeńšinow, z wosebitym fokusom na Serbow. Při tym poćahuje so wona předewšěm na aktualne wuwića a předstaja šěrokosć prócowanjow na polu runoprawnosće. Dr. Justyna Michniuk, wědomostnica, swobodna awtorka a přełožowarka z Choćebuza, předstaji naprašowanje mjez wučerjemi a kubłarjemi w serbskej Delnjej Łužicy. Na zakładźe swojich wuslědkow skedźbnješe přitomnych na problemy a wužadanja na polu serbskeho rěčneho kubłanja. Po jeje słowach je “wšojedne kak małka abo wulka rěč je – kóžda rěč je hódna, zo so wona wobchowa”. (awtor: Jan Bogusz)
Wobrazowa galerija z impresijami zetkanja namakaće na stronce k zarjadowanju.